زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

حیوانات دوپا (قرآن)





از نشانه‌های عظمت الهی آفرینش حیوانات، در اشکال متفاوت است، مانند اینکه بعضی از حیوانات روی دوپا راه می‌روند.


۱ - آفرینش حیوانات دو پا



آفرینش حیوانات دو پا، نشانه قدرت خداوند:

۱.۱ - آیه قرآن


• «والله خلق کل دابة... ومنهم من یمشی علی رجلین... یخلق الله ما یشاء ان الله علی کل شیء قدیر؛ و خداوند هر جنبنده‌اى را از آبى آفریده، پس برخى از آنها بر روى شکم مى‌رود (مانند مار و ماهی و سایر خزندگان) و برخى بر دو پا مى‌رود (مانند انسان و پرندگان) و برخى بر چهار پا مى‌رود. خداوند هر چه بخواهد مى‌آفریند، حقّا كه خداوند بر هر چیز تواناست.»

۱.۲ - تفسیر آیه


بدون شک آنچه از موجودات كه در عالم هست همه معلول خدا و منتهى به واجب تعالى است و اینكه بسیارى از آنها- و مخصوصا مادیات- در موجود شدنش متوقف به وجود شرایطى است كه اگر آنها قبلا وجود نداشته باشند، این گونه موجودات نیز وجود نخواهند یافت، مانند انسانى كه فرزند انسانى دیگر است، او در موجود شدنش متوقف بر این است كه قبلا پدر و مادرش موجود شده باشند، و نیز متوقف است بر اینكه بسیارى دیگر از شرایط زمانى و مكانى تحقق یافته باشد، تا دست به دست هم داده زمینه براى پیدایش یك فرزند انسان فراهم گردد، و این هم از ضروریات است كه هر یك از این شرایط جزئى از اجزاى علت تامه است، نتیجه مى‌گیریم كه خداى تعالى جزئى از اجزاى علت تامه وجود یك انسان است.
بله! خداى تعالى خودش به تنهایى علت تامه مجموع عالم است، چون مجموع عالم جز به خدا به هیچ چیز دیگرى احتیاج و توقف ندارد، و همچنین علت تامه است براى صادر اول یعنى اولین موجودى كه از حق صدور یافت و خلق شد و بقیه اجزاى این مجموع، تابع آن است. اما سایر اجزاى عالم، خداى تعالى نسبت به هر یك، جزء علت تامه است، چون واضح است كه یك موجود احتیاج به موجودات دیگر دارد، كه قبل از اویند، و جنبه شرایط و معدات براى این موجود دارند.
جمله (ان اللّه على کل شى ء قدیر) تعلیلى است براى جمله (یخلق اللّه ما یشاء) چون قدرت وقتى مطلق شد و شامل هر مقدورى گردید، دیگر هیچ ممکنى از ممکنات در به وجود آمدنش جز مشیت او به هیچ چیز دیگرى متوقف نیست و اگر متوقف به چیزى باشد قدرت او مشروط بوجود آمدن آن چیز خواهد بود و این خلاف فرض است ، چون فرض ‌ مساءله مطلق بودن قدرت بود، و این بابى دقیق از توحید است.

۲ - ملاک در طبقه‌بندی حیوانات



نحوه حرکت دسته‌ای از حیوانات بر روی دوپا:

۱.۱ - آیه قرآن


• «والله خلق کل دابة... ومنهم من یمشی علی رجلین...؛ یخلق الله ما یشاء ان الله علی کل شیء قدیر؛ و خداوند هر جنبنده‌اى را از آبى آفریده، پس برخى از آنها بر روى شكم مى‌رود (مانند مار و ماهى و سایر خزندگان) و برخى بر دو پا مى‌رود (مانند انسان و پرندگان) و برخى بر چهار پا مى‌رود. خداوند هر چه بخواهد مى‌آفریند، حقّا كه خداوند بر هر چیز تواناست.»

۱.۲ - تفسیر آیه


راه رفتن برخی حیوانات با دو پا:
ملاک در این تقسیم بندی نوع مشی و حرکت حیوانات است. یک گروه بزرگ از حیوانات بر روی دوپا راه رفته و حرکت می‌کنند مانند انسان‌ها و پرندگان.
- (فَمِنْهُمْ مَنْ یمْشِی عَلى‌ بَطْنِهِ‌)گروهى از آنها بر شكم خود راه مى‌روند (خزندگان) .
۲- (وَ مِنْهُمْ مَنْ یمْشِی عَلى‌ رِجْلَینِ‌) گروهى بر روى دو پا راه مى‌روند (انسان‌ها و پرندگان) .
۳- (وَ مِنْهُمْ مَنْ یمْشِی عَلى‌ أَرْبَعٍ‌) گروهى بر روى چهار پا راه مى‌روند ( چهارپایان ) .

۳ - پانویس


 
۱. نور/سوره۲۴، آیه۴۵.    
۲. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۱۹۱.    
۳. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۱۹۱.    
۴. نور/سوره۲۴، آیه۴۵.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۴، ص۵۰۸.    


۴ - منبع


فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حیوانات دوپا ».    



رده‌های این صفحه : حیوانات | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.